Việc điều khiển xe ô tô đi không đúng phần đường hay làn đường quy định là một trong những lỗi vi phạm giao thông phổ biến, không chỉ gây mất an toàn cho bản thân và người khác mà còn dẫn đến những mức phạt đáng kể theo quy định của pháp luật Việt Nam. Nắm rõ các quy định này là vô cùng quan trọng để người lái xe có thể tuân thủ đúng luật, đảm bảo an toàn trên mọi hành trình và tránh được các rủi phạt không đáng có. Bài viết này sẽ đi sâu vào phân tích mức xử phạt tiền và hình thức xử phạt bổ sung liên quan đến hành vi vi phạm này.
Mức xử phạt tiền khi xe ô tô đi không đúng phần đường
Theo quy định hiện hành của pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, hành vi xe ô tô đi không đúng phần đường hoặc làn đường quy định bị xử phạt tiền khá nặng. Cụ thể, tại điểm đ khoản 5 Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, được sửa đổi bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP, đã nêu rõ mức phạt đối với người điều khiển xe ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô vi phạm quy tắc giao thông đường bộ.
Nghị định quy định mức phạt tiền từ 4.000.000 đồng đến 6.000.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện hành vi: “Điều khiển xe không đi bên phải theo chiều đi của mình; đi không đúng phần đường hoặc làn đường quy định (làn cùng chiều hoặc làn ngược chiều) trừ hành vi quy định tại điểm c khoản 4 Điều này; điều khiển xe đi qua dải phân cách cố định ở giữa hai phần đường xe chạy; điều khiển xe đi trên hè phố, trừ trường hợp điều khiển xe đi qua hè phố để vào nhà;”.
Hình ảnh minh họa xe ô tô đi không đúng phần đường theo quy định
Như vậy, nếu bạn điều khiển xe ô tô mà không đi đúng phần đường hoặc làn đường được quy định, mức phạt tiền áp dụng sẽ dao động trong khoảng này. Đây là một mức phạt không nhỏ, thể hiện sự nghiêm khắc của pháp luật đối với hành vi này nhằm nâng cao ý thức tuân thủ của người tham gia giao thông và giảm thiểu tai nạn.
Hình thức xử phạt bổ sung: Tước Giấy phép lái xe
Ngoài mức phạt tiền, hành vi xe ô tô đi không đúng phần đường còn có thể bị áp dụng hình thức xử phạt bổ sung. Đây là một trong những biện pháp răn đe mạnh mẽ, trực tiếp ảnh hưởng đến quyền được điều khiển phương tiện của người vi phạm.
Khoản 11 Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, được sửa đổi bởi điểm c khoản 34 Điều 2 Nghị định 123/2021/NĐ-CP, quy định các hình thức xử phạt bổ sung bên cạnh việc phạt tiền. Đối với hành vi điều khiển xe đi không đúng phần đường hoặc làn đường quy định (được nêu tại điểm đ khoản 5), người vi phạm sẽ bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe.
Thời gian tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe được quy định là từ 01 tháng đến 03 tháng. Điều này có nghĩa là trong khoảng thời gian này, người vi phạm sẽ không được phép điều khiển phương tiện giao thông, gây ảnh hưởng không nhỏ đến sinh hoạt và công việc hàng ngày. Hình phạt bổ sung này nhấn mạnh tính nghiêm trọng của việc vi phạm quy tắc về phần đường và làn đường, cho thấy đây không chỉ là lỗi phạt tiền mà còn là hành vi tiềm ẩn nguy cơ cao gây mất an toàn giao thông.
Vì sao cần đi đúng phần đường, làn đường?
Việc tuân thủ quy tắc đi đúng phần đường, làn đường không chỉ là chấp hành luật giao thông để tránh bị phạt, mà còn là yếu tố cốt lõi để đảm bảo an toàn cho chính mình và những người xung quanh. Khi mọi phương tiện di chuyển đúng làn, đúng phần đường của mình, luồng giao thông sẽ trở nên trật tự, thông suốt hơn, giảm thiểu đáng kể nguy cơ xảy ra va chạm, đặc biệt là những tai nạn đối đầu hoặc tai nạn do chuyển làn đột ngột không đúng quy định.
Đi đúng làn còn giúp tối ưu hóa khả năng thông hành của đường sá, tránh tình trạng ùn tắc không đáng có do xe cộ di chuyển lộn xộn. Nó thể hiện ý thức văn minh khi tham gia giao thông, góp phần xây dựng một môi trường giao thông an toàn và hiệu quả. Việc tìm hiểu và tuân thủ nghiêm chỉnh các quy định giao thông là trách nhiệm của mỗi người lái xe. Người lái xe có thể tìm kiếm thông tin và kiến thức về xe cộ cũng như luật an toàn giao thông trên các nguồn đáng tin cậy như toyotaokayama.com.vn để nâng cao kỹ năng và ý thức lái xe của mình.
Quy định chung về phần đường và làn đường
Quy tắc chung khi tham gia giao thông đường bộ được nêu rõ tại Điều 9 Luật Giao thông đường bộ 2008. Điều luật này quy định rõ ràng: “Người tham gia giao thông phải đi bên phải theo chiều đi của mình, đi đúng làn đường, phần đường quy định và phải chấp hành hệ thống báo hiệu đường bộ.” Đây là nguyên tắc cơ bản nhất mà mọi người tham gia giao thông đều phải tuân thủ, áp dụng cho tất cả các loại phương tiện, không riêng gì xe ô tô.
Quy định “đi bên phải theo chiều đi của mình” xác định nguyên tắc di chuyển cơ bản trên đường, giúp phân tách luồng xe đi và đến, tránh xung đột trực tiếp. Việc “đi đúng làn đường, phần đường quy định” cụ thể hóa nguyên tắc này, yêu cầu người lái phải nhận biết và tuân thủ vạch kẻ đường, biển báo, đèn tín hiệu để di chuyển trong khu vực cho phép. Điều 9 cũng nhắc đến việc thắt dây an toàn đối với xe ô tô có trang bị, dù không liên quan trực tiếp đến phần đường/làn đường, nhưng cũng là một quy tắc an toàn chung mà người lái xe cần ghi nhớ.
Các tình huống dễ vi phạm và cách tránh
Nhiều tài xế vô tình hoặc cố ý vi phạm lỗi xe ô tô đi không đúng phần đường trong một số tình huống phổ biến. Ví dụ, khi muốn vượt xe khác nhưng không đủ điều kiện an toàn hoặc vượt ở nơi cấm vượt, tài xế có thể lấn sang làn ngược chiều hoặc đi vào phần đường không dành cho mình. Một tình huống khác là khi gặp chướng ngại vật bất ngờ trên đường và phản xạ tránh né khiến xe đi chệch khỏi làn đường hoặc phần đường quy định mà không quan sát kỹ.
Đường đông đúc, kẹt xe cũng dễ dẫn đến việc tài xế đi vào làn khẩn cấp, lề đường hoặc cố gắng chen lấn sang phần đường khác để di chuyển nhanh hơn. Để tránh những vi phạm này, người lái xe cần luôn tập trung quan sát biển báo, vạch kẻ đường và tình hình giao thông xung quanh. Lập kế hoạch vượt xe cẩn thận, chỉ thực hiện khi có đủ điều kiện an toàn. Khi gặp chướng ngại vật, giảm tốc độ, bật đèn tín hiệu và quan sát kỹ trước khi chuyển hướng hoặc dừng lại. Đặc biệt, luôn giữ thái độ bình tĩnh khi lái xe, tuân thủ quy tắc, không cố gắng đi tắt hay đi vào phần đường không được phép dù trong tình huống gấp gáp.
Việc xe ô tô đi không đúng phần đường là một vi phạm giao thông nghiêm trọng, có thể dẫn đến mức phạt tiền từ 4.000.000 đồng đến 6.000.000 đồng và bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 01 tháng đến 03 tháng. Tuân thủ quy tắc đi đúng phần đường, làn đường không chỉ giúp người lái xe tránh được những xử phạt đáng tiếc mà quan trọng hơn là đảm bảo an toàn cho bản thân và cộng đồng khi tham gia giao thông. Hãy luôn là người lái xe có ý thức, tuân thủ luật lệ để mỗi chuyến đi đều an toàn và trọn vẹn.
