Việc sử dụng xe ô tô 4 chỗ làm phương tiện di chuyển cá nhân là rất phổ biến tại Việt Nam. Tuy nhiên, không ít người vẫn băn khoăn về quy định pháp luật liên quan đến số lượng người được phép chở, đặc biệt là khi có trẻ em đi cùng hoặc chở thêm người thân. Hiểu rõ các quy định về xe ô tô 4 chỗ chở quá số người là vô cùng cần thiết để đảm bảo an toàn và tuân thủ pháp luật giao thông đường bộ. Bài viết này sẽ làm rõ những thắc mắc thường gặp về vấn đề này dựa trên các văn bản pháp luật hiện hành.
Quy định chung về chở quá số người trên xe ô tô
Theo quy định của pháp luật Việt Nam, việc chở quá số người cho phép trên xe ô tô là hành vi vi phạm an toàn giao thông và sẽ bị xử phạt. Mục đích của quy định này là nhằm đảm bảo an toàn cho người ngồi trên xe cũng như những người tham gia giao thông khác, đồng thời duy trì sự ổn định và khả năng vận hành an toàn của phương tiện theo thiết kế của nhà sản xuất.
Số người được phép chở vượt quá quy định
Căn cứ Khoản 2 Điều 23 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP, việc xử phạt đối với hành vi chở quá số người quy định được áp dụng dựa trên từng loại xe. Quy định này cho phép một “ngưỡng” vượt quá nhất định trước khi bị xử phạt:
- Xe ô tô đến 9 chỗ (bao gồm cả xe ô tô 4 chỗ và xe 5 chỗ): Được phép chở quá 01 người so với số ghế đăng ký. Chỉ khi chở quá từ 02 người trở lên mới bị xử phạt.
- Xe ô tô từ 10 chỗ đến xe 15 chỗ: Được phép chở quá 02 người. Chỉ khi chở quá từ 03 người trở lên mới bị xử phạt.
- Xe ô tô từ 16 chỗ đến xe 30 chỗ: Được phép chở quá 03 người. Chỉ khi chở quá từ 04 người trở lên mới bị xử phạt.
- Xe ô tô trên 30 chỗ: Được phép chở quá 04 người. Chỉ khi chở quá từ 05 người trở lên mới bị xử phạt.
Điều quan trọng cần lưu ý là khi tính số lượng người trên xe, tất cả hành khách đều được tính như nhau, không phân biệt độ tuổi. Do đó, trẻ em dưới 6 tuổi vẫn được tính là 01 người khi xác định số người tối đa trên xe.
Trường hợp xe ô tô 4 chỗ chở 6 người
Quay trở lại trường hợp cụ thể về xe ô tô 4 chỗ chở quá số người: một chiếc xe ô tô 4 chỗ được đăng ký với sức chứa tối đa là 4 người. Theo quy định vừa nêu, xe 4 chỗ được phép chở thêm 1 người mà không bị coi là vi phạm, tức là có thể chở tối đa 5 người.
Nếu xe ô tô 4 chỗ chở 6 người, điều này có nghĩa là phương tiện đang chở quá 2 người so với sức chứa ban đầu (4 người). So với ngưỡng cho phép vượt quá 1 người (tức tối đa 5 người), việc chở 6 người là đã vượt quá 1 người so với giới hạn được phép chở. Do đó, hành vi xe ô tô 4 chỗ chở 6 người sẽ bị xử phạt theo quy định.
Mức phạt khi chở quá số người trên xe 4 chỗ
Khi xe ô tô 4 chỗ chở quá số người theo quy định, người điều khiển phương tiện sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính. Mức phạt được quy định rõ tại Khoản 2 Điều 23 Nghị định 100/2019/NĐ-CP (đã sửa đổi, bổ sung).
Đối với lỗi chở quá từ 02 người trở lên trên xe đến 9 chỗ (bao gồm cả xe ô tô 4 chỗ), mức phạt tiền là từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng trên mỗi người vượt quá quy định được phép chở của phương tiện. Tuy nhiên, tổng mức phạt tiền tối đa không vượt quá 75.000.000 đồng.
Trong trường hợp xe ô tô 4 chỗ chở 6 người, người điều khiển đã chở vượt quá 2 người so với sức chứa đăng ký (4), và vượt quá 1 người so với giới hạn được phép chở (5). Mức phạt sẽ được áp dụng trên người vượt quá quy định (người thứ 6). Do đó, người điều khiển xe ô tô 4 chỗ chở 6 người sẽ bị phạt tiền trong khoảng từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng. Mức phạt cụ thể sẽ do cán bộ có thẩm quyền quyết định trong khung này.
Biện pháp khắc phục hậu quả và tước Giấy phép lái xe
Ngoài việc bị phạt tiền, người điều khiển phương tiện chở quá số người còn có thể bị áp dụng các biện pháp bổ sung tùy theo mức độ vi phạm.
Biện pháp khắc phục hậu quả
Khoản 9 Điều 23 Nghị định 100/2019/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP) quy định trường hợp chở quá hành khách sẽ bị buộc phải bố trí phương tiện khác để chở số hành khách vượt quá. Tuy nhiên, quy định này chỉ áp dụng đối với trường hợp chở hành khách (thường là xe kinh doanh vận tải). Đối với xe ô tô 4 chỗ là xe gia đình, không kinh doanh vận tải, biện pháp khắc phục hậu quả này không áp dụng.
Trường hợp bị tước Giấy phép lái xe
Theo điểm a Khoản 8 Điều 23 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, người điều khiển phương tiện chở quá số người theo quy định tại Khoản 2 Điều 23 chỉ bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe (từ 01 tháng đến 03 tháng) khi vi phạm ở mức vượt trên 50% đến 100% số người quy định được phép chở của phương tiện.
Áp dụng cho xe ô tô 4 chỗ (quy định chở 4 người):
- Vượt quá 50% số người: 4 người 50% = 2 người.
- Vượt quá trên 50% tức là vượt quá từ 3 người trở lên (chở tổng cộng từ 7 người trở lên trên xe 4 chỗ) sẽ bị tước GPLX.
- Vượt quá đến 100% tức là vượt quá 4 người (chở tổng cộng 8 người trên xe 4 chỗ).
Trong trường hợp xe ô tô 4 chỗ chở 6 người, người điều khiển đã chở quá 2 người so với quy định. Mức này chỉ bằng 50%, không phải trên 50%. Do đó, người điều khiển xe ô tô 4 chỗ chở 6 người sẽ không bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe.
Tạm giữ phương tiện khi chở quá số người
Khoản 1 Điều 82 Nghị định 100/2019/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP) liệt kê các trường hợp vi phạm có thể bị tạm giữ phương tiện. Lỗi chở quá số người quy định tại Khoản 2 Điều 23 không nằm trong danh sách này. Vì vậy, khi xe ô tô 4 chỗ chở quá số người (trong giới hạn không bị tước GPLX), phương tiện sẽ không bị tạm giữ.
Việc hiểu rõ các quy định giao thông là một phần quan trọng để đảm bảo an toàn và tuân thủ pháp luật khi tham gia giao thông. Để tìm hiểu thêm về các dòng xe Toyota chất lượng và nhận những lời khuyên hữu ích về sử dụng và bảo dưỡng xe, quý khách có thể truy cập trực tiếp toyotaokayama.com.vn.
Tóm lại, hành vi xe ô tô 4 chỗ chở quá số người, cụ thể là chở 6 người (vượt quá 2 người so với đăng ký, hoặc 1 người so với giới hạn cho phép vượt), là vi phạm và sẽ bị xử phạt tiền từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng. Tuy nhiên, trong trường hợp này, người điều khiển sẽ không bị tước Giấy phép lái xe hay tạm giữ phương tiện. Điều quan trọng nhất là luôn tuân thủ đúng số người quy định để đảm bảo an toàn tối đa cho mọi người trên xe và góp phần xây dựng văn hóa giao thông văn minh.
