Việc tra số khung xe ô tô, hay còn gọi là số VIN (Vehicle Identification Number), là một bước quan trọng và cần thiết đối với bất kỳ ai sở hữu hoặc có ý định mua xe. Mã định danh độc nhất này không chỉ phục vụ mục đích quản lý của các cơ quan chức năng mà còn là nguồn thông tin giá trị giúp bạn xác minh lịch sử, nguồn gốc và các thông số kỹ thuật chính xác của chiếc xe. Nắm rõ cách tra cứu số khung sẽ giúp bạn tự tin hơn trong quá trình sử dụng và giao dịch xe.
Số khung (VIN) xe ô tô là gì?
Số khung, ngày nay thường được gọi là số VIN, là một chuỗi ký tự và số được nhà sản xuất dập hoặc in trên nhiều vị trí khác nhau của chiếc xe. Nó đóng vai trò như “chứng minh nhân dân” duy nhất của mỗi chiếc ô tô. Khi bạn đi đăng ký xe hoặc kiểm định, các cơ quan quản lý như công an hay cục đăng kiểm đều yêu cầu xác minh số khung, thường thông qua hình thức cà trực tiếp trên khung xe. Mục đích của việc này là để xác định tính duy nhất và nguồn gốc hợp pháp của phương tiện.
Lịch sử và quá trình chuẩn hóa số VIN
Ban đầu, mỗi hãng xe có một hệ thống đánh số khung riêng, gây khó khăn cho việc quản lý tập trung, đặc biệt khi số lượng xe cơ giới tăng lên nhanh chóng. Nhu cầu về một hệ thống tiêu chuẩn hóa trở nên cấp bách. Bước ngoặt đến vào năm 1981, khi cơ quan quản lý an toàn giao thông đường bộ Mỹ (NHTSA) quyết định chuẩn hóa định dạng số khung.
Tiêu chuẩn mới yêu cầu tất cả các xe cơ giới muốn được cấp phép lưu thông tại Mỹ phải sử dụng hệ thống nhận dạng gồm 17 ký tự, bao gồm cả chữ số và chữ cái. Để tránh nhầm lẫn, ba ký tự I, O và Q đã bị loại bỏ khỏi hệ thống này. Việc chuẩn hóa này không chỉ áp dụng cho xe sản xuất tại Mỹ mà còn buộc các nhà sản xuất xe trên toàn cầu phải thay đổi hệ thống đánh số nếu muốn xuất khẩu xe sang thị trường Mỹ. Với quy mô thị trường và tầm ảnh hưởng lớn của ngành công nghiệp ô tô Mỹ, hệ thống số VIN 17 ký tự dần được hầu hết các hãng xe trên thế giới áp dụng theo chuẩn ISO 3779.
Giải mã cấu trúc 17 ký tự của số VIN
Chuỗi 17 ký tự của số VIN được chia thành ba phần chính, mỗi phần mang một nhóm thông tin quan trọng về chiếc xe:
Phần đầu tiên là WMI (World Manufacturer Identifier) gồm 3 ký tự đầu tiên. Phần này cho biết quốc gia sản xuất, tên nhà sản xuất và loại phương tiện (ví dụ: xe con, xe tải). Tại Việt Nam, các xe sản xuất trong nước thường có WMI nằm trong dải từ RL đến RR. Ví dụ, RL4 là WMI cho Toyota Việt Nam, RLL cho Chevrolet Việt Nam, và RN3 cho Nissan Việt Nam.
Phần thứ hai là VDS (Vehicle Descriptor Section) gồm 6 ký tự tiếp theo (từ ký tự thứ 4 đến thứ 9). Phần này mô tả các đặc điểm của xe như dòng xe, kiểu thân vỏ, loại động cơ, hệ thống phanh, và các thuộc tính kỹ thuật khác. Ký tự thứ 9 thường là ký tự kiểm tra (check digit) được tính toán dựa trên các ký tự khác trong VIN để giúp phát hiện sai sót khi nhập liệu.
Phần cuối cùng là VIS (Vehicle Identifier Section) gồm 8 ký tự cuối cùng (từ ký tự thứ 10 đến thứ 17). Phần này xác định duy nhất từng chiếc xe cụ thể tại nhà máy sản xuất. Ký tự thứ 10 cho biết năm sản xuất (model year) của xe, ký tự thứ 11 là mã nhà máy lắp ráp, và 6 ký tự cuối cùng (từ 12 đến 17) là số seri sản xuất riêng biệt của chiếc xe đó.
Quy định về số VIN tại Việt Nam
Trước khi chuẩn hóa được áp dụng rộng rãi, việc đánh số khung tại Việt Nam không tuân theo một quy luật chung nào. Mỗi hãng xe áp dụng kiểu số khung riêng của mình. Ví dụ, một chiếc Toyota Vios thế hệ đầu tiên sản xuất từ 2003 đến 2006 có số khung chỉ gồm 10 chữ số dạng NP295 đi kèm số seri. Trong khi đó, Daewoo Matiz đời đầu có số khung 13 ký tự bắt đầu bằng VVA… cộng với số seri, và Ford Escape thế hệ thứ nhất lại sử dụng số khung 17 ký tự nhưng bắt đầu bằng tên công ty (FLV – Ford Vietnam), và nhiều kiểu khác nhau tồn tại đồng thời.
Chỉ từ khoảng năm 2007, hệ thống đánh số 17 ký tự theo chuẩn quốc tế mới dần được các hãng xe áp dụng cho xe sản xuất tại Việt Nam theo Quyết định số 555/ĐKVN ban hành tháng 01/2007 của Bộ Giao thông Vận tải. Điều này đánh dấu sự chuyển đổi sang việc sử dụng số VIN theo đúng định dạng chuẩn, giúp việc quản lý và tra cứu thông tin xe tại Việt Nam trở nên thống nhất và hiệu quả hơn.
Tìm số khung (số VIN) ở đâu trên xe ô tô?
Số khung (số VIN) được nhà sản xuất dập hoặc in ở nhiều vị trí trên xe để đảm bảo có thể xác định ngay cả khi một phần của xe bị hư hỏng. Những vị trí phổ biến nhất bạn có thể tìm thấy số VIN bao gồm:
-
Trên tấm nhãn (etiket) ở cột B: Thường nằm ở khung cửa phía người lái, ngay dưới chốt khóa cửa. Đây là vị trí dễ nhìn thấy nhất khi mở cửa xe.
Thông tin số VIN trên xe Kia K3 đời cũ
Tem số VIN trên xe Subaru nhập khẩu -
Dưới kính chắn gió phía người lái: Số VIN thường được dập trên một tấm kim loại nhỏ và đặt ở góc dưới cùng của kính chắn gió phía người lái, có thể nhìn thấy từ bên ngoài xe.
-
Trong khoang động cơ: Số VIN có thể được dập trực tiếp trên vách ngăn giữa khoang động cơ và khoang cabin (firewall) hoặc trên khung xe gần vị trí động cơ.
-
Trên khung xe: Ở một số dòng xe, đặc biệt là xe tải hoặc xe bán tải, số khung còn được dập nổi hoặc khắc chìm trực tiếp trên một bộ phận của khung sườn xe, thường nằm ở phía trước hoặc phía sau.
Số khung xe ô tô được dập trên khung
Việc kiểm tra số VIN ở nhiều vị trí giúp đảm bảo tính nhất quán của thông tin và phát hiện sớm các dấu hiệu làm giả, sửa chữa không hợp pháp.
Lợi ích của việc tra cứu số khung xe ô tô
Việc tra số khung xe ô tô mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho cả chủ xe hiện tại và người có ý định mua xe cũ:
Thứ nhất, nó giúp xác minh thông tin cơ bản của xe như hãng xe, dòng xe, năm sản xuất và nước sản xuất một cách chính xác. Đây là những thông tin nền tảng cần thiết để hiểu rõ về chiếc xe.
Thứ hai, đối với xe cũ, tra cứu VIN (thường thông qua các dịch vụ chuyên nghiệp) có thể tiết lộ lịch sử quan trọng của xe. Bao gồm các vụ tai nạn đã được báo cáo, tình trạng xe bị ngập nước, xe đã từng bị đánh cắp, hoặc xe có giấy tờ không hợp pháp (ví dụ: xe “sang tên đổi chủ” nhiều lần bất thường, xe thuộc diện tài sản thế chấp).
Thứ ba, tra cứu VIN giúp kiểm tra lại các thông số kỹ thuật ban đầu của nhà sản xuất, đảm bảo xe không bị thay đổi cấu trúc lớn hoặc lắp đặt các bộ phận không đúng với nguyên bản. Nó cũng có thể giúp bạn kiểm tra xem xe có nằm trong danh sách các đợt triệu hồi (recall) của nhà sản xuất để khắc phục lỗi kỹ thuật hay không.
Cuối cùng, việc tra cứu số khung là một bước quan trọng để đảm bảo tính minh bạch và hợp pháp khi mua bán xe, đặc biệt là xe đã qua sử dụng. Nó giúp người mua đưa ra quyết định sáng suốt và tránh rủi ro mua phải xe có vấn đề về pháp lý hoặc chất lượng.
Các phương pháp tra cứu số khung (VIN)
Có nhiều cách để tiến hành tra số khung xe ô tô, tùy thuộc vào mục đích và mức độ thông tin bạn cần:
Cách đơn giản nhất là tự mình tìm và đọc số VIN trên xe ở các vị trí đã nêu. Cách này giúp bạn xác nhận số VIN có tồn tại và dễ đọc hay không.
Để tra cứu thông tin chi tiết hơn từ số VIN, bạn có thể sử dụng các dịch vụ tra cứu trực tuyến. Có nhiều trang web hoặc ứng dụng cung cấp dịch vụ tra cứu VIN. Các dịch vụ miễn phí thường chỉ cung cấp thông tin cơ bản về xe dựa trên cấu trúc VIN (hãng, đời, năm, loại động cơ). Các dịch vụ trả phí cung cấp các báo cáo lịch sử xe chi tiết hơn, tổng hợp dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau như các cơ quan đăng kiểm, bảo hiểm, garage sửa chữa (tùy thuộc vào khả năng thu thập dữ liệu của dịch vụ đó).
Đối với xe Toyota, bạn có thể liên hệ trực tiếp với các đại lý ủy quyền của Toyota để được hỗ trợ tra cứu các thông tin chính xác và chuyên sâu liên quan đến lịch sử bảo dưỡng, sửa chữa hoặc các chương trình triệu hồi từ nhà sản xuất. Tại toyotaokayama.com.vn, chúng tôi cung cấp thông tin và hỗ trợ liên quan đến các dòng xe Toyota, bao gồm cả việc kiểm tra các thông tin kỹ thuật thông qua số VIN.
Tóm lại, việc tra số khung xe ô tô là một kỹ năng cần thiết cho mọi chủ xe và người mua xe tiềm năng. Số VIN là chìa khóa để mở khóa thông tin về chiếc xe, giúp bạn xác định nguồn gốc, kiểm tra lịch sử, và đảm bảo tính minh bạch trong giao dịch. Hiểu và sử dụng đúng cách công cụ này sẽ giúp bạn an tâm hơn trên mọi hành trình.
