Tìm hiểu về tiêu chuẩn khí thải xe ô tô là mối quan tâm hàng đầu của nhiều chủ xe và người tiêu dùng tại Việt Nam. Những quy định này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình đăng kiểm mà còn góp phần bảo vệ môi trường sống, đặc biệt tại các thành phố lớn. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về các mức khí thải hiện hành và dự kiến trong tương lai, giúp bạn đọc nắm bắt thông tin chính xác và kịp thời. Hiểu rõ về tiêu chuẩn khí thải giúp người lái xe tuân thủ pháp luật và lựa chọn phương tiện phù hợp.
Quy định hiện hành về Tiêu chuẩn Khí Thải Xe Ô Tô
Hiện tại, tiêu chuẩn khí thải áp dụng cho xe ô tô đang lưu hành tại Việt Nam được quy định rõ trong Quyết định 16/2019/QĐ-TTg và TCVN 6438:2018 “Phương tiện giao thông đường bộ – Giới hạn lớn nhất cho phép của khí thải“. Đây là cơ sở pháp lý để kiểm soát chất lượng khí thải từ phương tiện giao thông đường bộ, nhằm giảm thiểu ô nhiễm. Các quy định này phân loại xe dựa trên năm sản xuất để áp dụng các mức tiêu chuẩn khác nhau.
Các mức tiêu chuẩn khí thải được quy định trong TCVN 6438:2018 bao gồm Mức 1 và Mức 2. Đây là những giới hạn tối đa cho phép đối với nồng độ các chất gây ô nhiễm và khói trong khí thải của xe ô tô. Việc phân chia thành các mức giúp cơ quan quản lý có lộ trình áp dụng phù hợp với đặc điểm và công nghệ của từng nhóm xe.
Lộ trình áp dụng các mức khí thải đối với xe ô tô tham gia giao thông tại Việt Nam hiện được phân chia dựa trên năm sản xuất. Cụ thể, những chiếc ô tô, dù sử dụng động cơ cháy cưỡng bức hay động cơ cháy do nén, được sản xuất trước năm 1999 vẫn đang áp dụng Mức 1. Đối với xe sản xuất từ năm 1999 đến hết năm 2008, Mức 2 đã bắt buộc áp dụng từ ngày 01/01/2021. Các xe sản xuất sau năm 2008 đã phải tuân thủ Mức 2 sớm hơn, từ ngày 01/01/2020.
Dự thảo Tiêu chuẩn Khí Thải Mới và Lộ trình Dự kiến
Bộ Tài nguyên và Môi trường đã soạn thảo Quyết định mới về lộ trình áp dụng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải ô tô lưu hành ở Việt Nam. Dự thảo này đề xuất nâng cấp các mức khí thải lên Mức 3, Mức 4, và Mức 5, tương ứng với các tiêu chuẩn Euro cao hơn, khắt khe hơn. Mức 5 được xem là tiêu chuẩn tiên tiến nhất trong hệ thống này.
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia mới về khí thải ô tô này vẫn đang trong quá trình hoàn thiện và cần được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt trước khi chính thức ban hành. Dự kiến, quy định mới sẽ sớm có hiệu lực trong thời gian tới, theo yêu cầu của Thủ tướng, nhằm thúc đẩy cải thiện chất lượng không khí.
Theo lộ trình dự kiến trong dự thảo Quyết định mới, sẽ có sự phân hóa rõ rệt hơn về thời điểm áp dụng các mức khí thải cao hơn. Từ ngày 01/01/2026, ô tô đăng ký tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, sản xuất từ năm 2017, sẽ phải áp dụng Mức 4. Trong khi đó, ô tô cùng loại ở các tỉnh, thành phố khác sẽ áp dụng Mức 3.

Đáng chú ý, đối với ô tô sản xuất từ năm 2022 trở đi, lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải sẽ nhanh hơn. Từ ngày 01/01/2026, các xe này trên toàn quốc dự kiến sẽ phải đáp ứng Mức 4, và chuyển sang áp dụng Mức 5 từ ngày 01/01/2028. Riêng ô tô sản xuất từ năm 2022 đăng ký tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, lộ trình áp dụng Mức 5 được đẩy lên sớm hơn, dự kiến từ ngày 01/01/2027.
Dự thảo cũng quy định rằng ô tô sản xuất trước năm 1999 vẫn tiếp tục áp dụng Mức 1, trong khi các xe sản xuất sau năm 1999 sẽ áp dụng Mức 2 ngay sau khi Quyết định mới có hiệu lực. Những quy định này nhằm từng bước nâng cao tiêu chuẩn khí thải của các phương tiện cũ, đồng thời đặt ra yêu cầu cao hơn cho các dòng xe mới, phù hợp với xu hướng quốc tế.
Trách nhiệm và vai trò của các cơ quan liên quan
Để đảm bảo việc tuân thủ các tiêu chuẩn khí thải xe ô tô, dự thảo Quyết định mới phân rõ trách nhiệm của các cơ quan. Bộ Công an được giao nhiệm vụ tổ chức kiểm tra, kiểm soát việc tuân thủ của các loại ô tô theo các mức khí thải tương ứng. Việc xử lý các trường hợp vi phạm sẽ được thực hiện theo quy định của pháp luật ngay sau khi dự thảo Quyết định có hiệu lực thi hành.
Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương đóng vai trò quan trọng trong việc cụ thể hóa và thực hiện các quy định về tiêu chuẩn khí thải tại địa phương mình. Dựa trên điều kiện kinh tế, xã hội và yêu cầu bảo vệ môi trường đặc thù, các tỉnh, thành phố có thể quy định lộ trình áp dụng mức khí thải theo hướng nghiêm ngặt hơn mức quy định chung tại dự thảo Quyết định. Việc này phải đảm bảo tuân thủ các quy định của Luật Bảo vệ môi trường và Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, thể hiện sự chủ động của chính quyền địa phương trong công tác bảo vệ môi trường và quản lý giao thông.
Việc cập nhật và áp dụng các tiêu chuẩn khí thải xe ô tô ngày càng nghiêm ngặt là cần thiết để giảm thiểu tác động tiêu cực của phương tiện giao thông đến môi trường. Người dân, đặc biệt là chủ sở hữu ô tô, cần nắm vững các quy định hiện hành và theo dõi thông tin về lộ trình áp dụng các tiêu chuẩn khí thải mới để đảm bảo tuân thủ pháp luật và góp phần xây dựng một môi trường sống xanh, sạch hơn. Khách hàng quan tâm đến các dòng xe đáp ứng tiêu chuẩn khí thải mới nhất có thể tham khảo thông tin chi tiết tại toyotaokayama.com.vn.