Trong thế giới xe hơi, hiệu suất của động cơ luôn là chủ đề được quan tâm hàng đầu. Tương tự động cơ đốt trong truyền thống, sức mạnh của động cơ điện cũng được thể hiện qua công suất và mô-men xoắn. Tuy nhiên, cách hai loại động cơ này sản sinh và truyền tải sức mạnh lại hoàn toàn khác biệt. Để thực sự hiểu rõ sự khác biệt này và đo lường hiệu suất thực tế tại bánh xe, các chuyên gia thường sử dụng máy test xe ô tô, hay còn gọi là máy Dyno. Bài viết này sẽ đi sâu phân tích cách máy test xe ô tô giúp làm sáng tỏ sự vận hành độc đáo của xe điện so với xe xăng, dựa trên thử nghiệm thực tế với VinFast VF e34.
Công dụng của máy test xe ô tô (Dyno) trong đánh giá hiệu suất
Máy test xe ô tô, cụ thể là máy Dyno (Dynamometer), là thiết bị chuyên dụng dùng để đo lường công suất và mô-men xoắn mà động cơ truyền đến bánh xe. Không giống như thông số nhà sản xuất công bố thường đo tại cốt máy (trục khuỷu), kết quả từ máy Dyno phản ánh sức mạnh thực tế mà chiếc xe có thể đưa ra mặt đường. Điều này vô cùng quan trọng vì nó bao gồm cả hiệu suất của hệ thống truyền động, hộp số và các yếu tố hao phí khác.
Việc sử dụng máy test xe ô tô cho phép giả lập các điều kiện vận hành khác nhau, từ đó thu thập dữ liệu chính xác về cách xe hoạt động. Biểu đồ kết quả đo thường hiển thị đường cong công suất và mô-men xoắn theo tốc độ hoặc vòng tua, giúp người lái và kỹ thuật viên hiểu rõ điểm mạnh, điểm yếu của động cơ, tối ưu hóa việc sang số (đối với xe số sàn hoặc tự động có cấp), và so sánh hiệu suất giữa các xe hoặc sau khi thực hiện các nâng cấp.
Khác biệt cơ bản trong vận hành: Xe điện và Xe xăng
Điểm khác biệt cốt lõi giữa động cơ điện và động cơ đốt trong nằm ở cách thức và thời điểm chúng đạt được công suất và mô-men xoắn cực đại. Động cơ xăng dầu cần đạt đến một vòng tua máy nhất định để phát huy tối đa sức mạnh. Công suất và mô-men xoắn thường tăng dần theo vòng tua, đạt đỉnh ở dải RPM cao rồi sau đó mới suy giảm. Điều này giải thích vì sao xe xăng thường cần “lấy đà” hoặc phải về số thấp để có được khả năng tăng tốc mạnh mẽ nhất.
Ngược lại, động cơ điện có khả năng sản sinh mô-men xoắn cực đại ngay từ vòng tua 0 RPM (khi bắt đầu lăn bánh) và duy trì ở mức cao trong dải tốc độ thấp đến trung bình. Công suất của động cơ điện cũng thường đạt đỉnh rất sớm. Đặc tính này mang lại khả năng bứt tốc tức thời và cảm giác vọt lẹ cho xe điện ngay từ khi nhấp chân ga, điều mà xe xăng khó lòng sánh kịp ở dải tốc độ đầu.
Kết quả thực tế từ máy test xe ô tô trên VinFast VF e34
Để minh chứng cho sự khác biệt này, chuyên gia Bạch Thành Trung đã sử dụng máy test xe ô tô Dyno để thử nghiệm chiếc VinFast VF e34. Các kết quả đo tại bánh xe đã đưa ra những con số cụ thể, làm rõ đặc tính vận hành của mẫu ô tô điện này.
Công suất (Power) đo được
Kết quả từ máy test xe ô tô cho thấy công suất cực đại đo được tại bánh xe của VinFast VF e34 thay đổi tùy thuộc vào chế độ lái được chọn. Ở chế độ Eco, công suất cực đại đạt 104 mã lực. Chế độ Comfort cho con số 114-115 mã lực, và ở chế độ Sport, xe đạt mức cao nhất là 116,5 mã lực. Điều này cho thấy sự phân bổ sức mạnh rõ rệt giữa các chế độ, dù sự chênh lệch giữa Comfort và Sport không quá lớn về con số đỉnh.
Đáng chú ý là đường cong công suất của VF e34 trên biểu đồ Dyno. Công suất đạt đỉnh ngay lập tức khi đạp ga và duy trì gần như không đổi cho đến khi xe đạt tốc độ giới hạn 130 km/h, sau đó mới giảm xuống. Đặc điểm này trái ngược hoàn toàn với động cơ xăng, nơi công suất phải tăng dần theo vòng tua. Biểu đồ này từ máy test xe ô tô là bằng chứng rõ ràng nhất cho thấy khả năng phản ứng tức thì của xe điện.
Máy test xe ô tô Dyno đang kiểm tra hiệu suất VinFast VF e34
Mô-men xoắn (Torque) đo được
Về mô-men xoắn, kết quả đo bằng máy test xe ô tô trên VF e34 cũng cho thấy đặc tính tương tự công suất. Mô-men xoắn cực đại đạt 590 Nm ở chế độ Sport tại tốc độ 50 km/h và 424 Nm ở chế độ Eco. Con số mô-men xoắn đỉnh này được sản sinh ngay lập tức khi người lái nhấn ga và giảm dần khi tốc độ tăng lên. Điều này giải thích vì sao VF e34 có khả năng bứt tốc cực kỳ ấn tượng từ trạng thái dừng hoặc ở tốc độ thấp.
Kết quả mô-men xoắn đo được tại bánh xe (590 Nm) cao hơn đáng kể so với thông số 242 Nm mà nhà sản xuất công bố (đo tại mô tơ điện). Chuyên gia Bạch Thành Trung giải thích rằng sự chênh lệch này là do hệ thống truyền động của xe điện sử dụng cặp bánh răng giảm tốc. Cặp bánh răng này không chỉ giảm tốc độ quay của mô tơ để phù hợp với tốc độ quay của bánh xe, mà còn nhân mô-men xoắn lên, mang lại lực kéo lớn hơn nhiều tại bánh. Đây là một đặc điểm kỹ thuật quan trọng của xe điện được thể hiện rõ qua dữ liệu từ máy test xe ô tô.
Biểu đồ kết quả đo công suất và mô-men xoắn từ máy test xe ô tô
Hao phí công suất và hiệu quả truyền động
Trong quá trình truyền tải lực từ động cơ ra bánh xe, luôn có một lượng công suất bị hao phí do ma sát, nhiệt năng và các yếu tố khác trong hệ thống truyền động. Kết quả từ máy test xe ô tô Dyno trên VF e34 ghi nhận mức hao phí công suất vào khoảng 21,29%.
Theo chuyên gia, mức hao phí này tuy không phải là lớn so với nhiều mẫu xe động cơ đốt trong, nhưng có thể vẫn chưa phải là con số tối ưu nhất do điều kiện thử nghiệm giả lập trên Dyno. Hệ truyền động của xe điện thường đơn giản hơn nhiều so với xe xăng (ít bánh răng, không có hộp số phức tạp), do đó, mức hao hụt công suất thực tế trong điều kiện vận hành thông thường được dự đoán là sẽ còn tối ưu hơn nữa, góp phần vào hiệu quả tổng thể của xe.
Ý nghĩa của kết quả đo trên máy test xe ô tô cho trải nghiệm lái
Các dữ liệu thu thập từ máy test xe ô tô đã làm rõ đặc tính vận hành của VinFast VF e34. Dù công suất cực đại tại bánh xe có thể không quá vượt trội so với một số mẫu xe xăng cùng phân khúc trên giấy tờ, nhưng khả năng sản sinh công suất và mô-men xoắn tức thì đã tạo nên cảm giác lái hoàn toàn khác biệt và mạnh mẽ hơn so với con số đơn thuần.
Với đặc tính mô-men xoắn cực đại ngay từ đầu, VF e34 rất phù hợp cho môi trường đô thị, nơi thường xuyên phải di chuyển ở tốc độ thấp và cần khả năng tăng tốc nhanh để luồn lách hoặc nhập làn. Xe phản ứng tức thì với chân ga, mang lại trải nghiệm lái linh hoạt và không bị cảm giác “đuối” ở bất kỳ dải tốc độ nào dưới 100 km/h. Ngay cả khi ở tốc độ trên 100 km/h, xe vẫn có đủ lực để tăng tốc mượt mà lên mức giới hạn 130 km/h. Tuy nhiên, chuyên gia cũng lưu ý rằng việc di chuyển ở tốc độ cao sẽ khiến pin hao hụt nhanh hơn.
Chế độ Sport mang lại mức mô-men xoắn và công suất rất cao tức thời. Chuyên gia Bạch Thành Trung cảnh báo người lái chưa quen cần hết sức cẩn thận, bởi việc đạp hết ga ở chế độ này có thể dẫn đến tình trạng xoáy bánh (mất độ bám) trước khi hệ thống kiểm soát lực kéo kịp thời can thiệp. Điều này một lần nữa nhấn mạnh sức mạnh tiềm ẩn được phơi bày bởi máy test xe ô tô.
Lợi thế về nhiệt độ khi dùng máy test xe ô tô với xe điện
Một điểm cộng đáng chú ý của ô tô điện nói chung và VinFast VF e34 nói riêng được bộc lộ qua thử nghiệm với máy test xe ô tô là khả năng sinh nhiệt thấp. Khi một chiếc ô tô xăng dầu chạy Dyno, động cơ hoạt động hết công suất trong khi xe đứng yên, dẫn đến lượng nhiệt tỏa ra rất lớn và cần hệ thống làm mát hoạt động hết công suất.
Tuy nhiên, với VF e34, sau khi chạy Dyno, khoang máy vẫn duy trì nhiệt độ mát mẻ. Chỉ một vài chi tiết hơi ấm lên, trong khi nhiều bộ phận khác vẫn lạnh. Chuyên gia đã trực tiếp dùng tay kiểm tra nhiệt độ để xác nhận điều này. Khả năng sinh nhiệt thấp là một ưu điểm lớn, đặc biệt phù hợp với điều kiện thời tiết nóng ẩm tại Việt Nam.
Chuyên gia kiểm tra nhiệt độ khoang máy sau khi dùng máy test xe ô tô
Việc xe điện ít tỏa nhiệt không chỉ mang lại lợi ích về độ bền cho các bộ phận mà còn góp phần giảm thiểu tình trạng “hiệu ứng đảo nhiệt đô thị”, đặc biệt vào những giờ cao điểm khi có mật độ phương tiện lớn.
Máy test xe ô tô là công cụ đắc lực giúp chúng ta có cái nhìn khoa học và chính xác về hiệu suất thực tế của các loại xe, đặc biệt là sự khác biệt rõ rệt giữa xe điện và xe xăng. Kết quả thử nghiệm VinFast VF e34 trên máy Dyno đã chứng minh những ưu điểm nổi trội của động cơ điện như khả năng bứt tốc tức thời, vận hành linh hoạt trong đô thị và hiệu quả nhiệt. Những dữ liệu này không chỉ là con số kỹ thuật mà còn phản ánh trực tiếp trải nghiệm lái và lợi ích thiết thực cho người dùng, củng cố niềm tin vào tương lai của xe điện. Để hiểu rõ hơn về cách chăm sóc và tối ưu hiệu suất chiếc xe của bạn, bao gồm cả việc tận dụng những công cụ như máy test xe ô tô, bạn có thể tìm thấy nhiều thông tin hữu ích tại toyotaokayama.com.vn. Khám phá ngay để cập nhật kiến thức và lựa chọn chiếc xe phù hợp nhất với nhu cầu của mình!
