Chi phí sửa chữa xe ô tô đang trở thành một nỗi lo lớn cho nhiều chủ xe. Thay vì giảm bớt khi công nghệ phát triển, thực tế cho thấy các khoản tiền cần chi cho việc bảo dưỡng và sửa chữa xe lại liên tục leo thang, thậm chí vượt xa tốc độ lạm phát chung. Bài viết này sẽ đi sâu phân tích những nguyên nhân cốt lõi đằng sau xu hướng đáng ngại này, giúp bạn hiểu rõ hơn về những yếu tố ảnh hưởng đến túi tiền khi sở hữu và vận hành một chiếc xe hiện đại.
Tai nạn giao thông nghiêm trọng hơn
Một trong những lý do chính khiến chi phí sửa chữa ô tô sau tai nạn tăng vọt là do sự thay đổi về cấu trúc và khối lượng của xe. Theo thống kê từ Viện Dữ liệu tổn thất đường bộ (HLDI) tại Mỹ, những chiếc ô tô sản xuất vào năm 2022 nặng hơn tới 33% và có sức mạnh gấp đôi so với xe của năm 1985. Đồng thời, tốc độ di chuyển và số lượng vụ tai nạn giao thông cũng có xu hướng gia tăng.
Khi xe nặng hơn và di chuyển ở tốc độ cao hơn va chạm, lực tác động sẽ lớn hơn đáng kể, gây ra thiệt hại nghiêm trọng hơn nhiều cho cả cấu trúc xe và các bộ phận phức tạp bên trong. Điều này dẫn đến việc chi phí khắc phục hậu quả, bao gồm thay thế linh kiện và công sức sửa chữa, đội lên đáng kể. Xu hướng này phản ánh rõ nét qua việc ngày càng nhiều người tiêu dùng ưa chuộng các dòng xe có kích thước lớn như SUV và bán tải, vốn phổ biến ở nhiều thị trường, trong đó có Việt Nam.
Xu hướng chuộng xe SUV và bán tải gây tai nạn nghiêm trọng hơn
Số liệu từ Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) năm 2023 cũng cho thấy sự áp đảo của các phân khúc xe gầm cao và đa dụng. Trong khi sedan chỉ đạt doanh số khiêm tốn, các dòng SUV từ 5-7 chỗ, crossover và MPV lại ghi nhận lượng xe bán ra vượt trội hơn hẳn. Mặc dù mang lại không gian và cảm giác an toàn hơn, kích thước và trọng lượng lớn của những chiếc xe này vô hình trung làm tăng mức độ thiệt hại trong trường hợp xảy ra va chạm, trực tiếp ảnh hưởng đến giá sửa xe.
Xe đắt hơn và phức tạp hơn
Sự phát triển không ngừng của công nghệ ô tô, đặc biệt là các tính năng an toàn và hỗ trợ lái xe nâng cao (ADAS), dù mang lại lợi ích to lớn cho người lái nhưng cũng là một nhân tố chính làm tăng chi phí sửa chữa. Ngày nay, hệ thống ADAS với hàng loạt cảm biến, radar, camera và bộ xử lý đã trở thành tiêu chuẩn trên nhiều mẫu xe mới. Điều này đồng nghĩa với việc khi xảy ra va chạm, không chỉ các bộ phận cơ khí bị hư hại mà các cảm biến đắt tiền này cũng có nguy cơ cao bị ảnh hưởng và cần được thay thế hoặc hiệu chỉnh, đòi hỏi kỹ thuật viên có chuyên môn cao và thiết bị chuyên dụng.
Công nghệ hiện đại trên xe ô tô làm tăng độ phức tạp sửa chữa
Bên cạnh công nghệ, cấu tạo xe cũng trở nên phức tạp hơn. Tỷ lệ xe được trang bị hệ dẫn động bốn bánh (4WD) đã tăng đáng kể so với trước đây, bổ sung thêm nhiều bộ phận phức tạp cần được bảo trì hoặc sửa chữa. Việc sử dụng các vật liệu nhẹ như nhôm để giảm trọng lượng xe cũng có mặt trái. Mặc dù nhôm giúp xe tiết kiệm nhiên liệu hơn và cải thiện hiệu suất, nhưng loại vật liệu này lại giòn hơn thép truyền thống và thường cần phải thay thế toàn bộ thay vì sửa chữa cục bộ khi bị hư hại, làm tăng thêm chi phí bảo dưỡng xe ô tô.
Ngoài ra, dù các phương pháp sản xuất hiện đại có thể giảm số lượng bộ phận trên xe, nhưng những bộ phận còn lại thường có kích thước lớn hơn và tích hợp nhiều chức năng hơn. Điều này khiến việc thay thế chúng trở nên đắt đỏ hơn. Giống như lời nhận xét “Ô tô bây giờ giống như một máy tính khổng lồ”, việc sửa chữa ô tô ngày nay không chỉ là công việc cơ khí mà còn là chẩn đoán và khắc phục sự cố phần mềm, đòi hỏi kỹ năng và kiến thức chuyên sâu về điện tử và tin học. Một vụ tai nạn nhỏ cách đây mười năm có thể chỉ hư hại vỏ xe, nhưng ngày nay lại có thể làm hỏng vài cảm biến đắt tiền, trực tiếp đẩy chi phí sửa chữa xe ô tô lên cao.
Thiếu thợ và chi phí tăng
Yếu tố thứ ba góp phần vào việc tăng chi phí sửa chữa xe ô tô là sự khan hiếm của nguồn nhân lực kỹ thuật viên lành nghề và chi phí nhân công ngày càng cao. Nhu cầu về thợ sửa xe có khả năng làm việc với các mẫu xe hiện đại, phức tạp về công nghệ đang tăng lên, nhưng nguồn cung lại không theo kịp. Nhiều thợ sửa xe lâu năm có thể không được đào tạo bài bản về các hệ thống điện tử và phần mềm mới, trong khi việc đào tạo chuyên sâu đòi hỏi thời gian và chi phí.
Thiếu hụt thợ sửa chữa lành nghề làm tăng chi phí nhân công
Sự thiếu hụt này khiến chi phí nhân công tại các gara, đặc biệt là các trung tâm dịch vụ chính hãng hoặc gara uy tín, tăng lên đáng kể. Ví dụ, tại Mỹ, chi phí công thợ sửa xe trung bình đã tăng từ gần 50 USD/giờ năm 2019 lên gần 60 USD/giờ cuối năm 2023. Tại Việt Nam, dù không có số liệu thống kê tương tự, nhưng việc tìm kiếm và giữ chân kỹ thuật viên giỏi cũng là một thách thức, ảnh hưởng đến chi phí dịch vụ.
Đại dịch COVID-19 cũng tác động tiêu cực đến ngành. Việc đi lại bị hạn chế làm giảm nhu cầu sửa xe trong một thời gian, khiến nhiều thợ phải chuyển đổi nghề nghiệp. Cùng với đó, đại dịch gây ra sự đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu, dẫn đến tình trạng khan hiếm và tăng giá linh kiện. Theo Mitchell, năm 2022, giá linh kiện chính hãng tại Mỹ tăng 10%, còn linh kiện bên thứ ba tăng tới 17%. Mặc dù tình hình đã cải thiện, nhưng ảnh hưởng của nó vẫn còn dai dẳng, góp phần duy trì mức chi phí sửa chữa xe ô tô ở mức cao.
Việc hiểu rõ những nguyên nhân phức tạp này có thể giúp chủ xe chuẩn bị tốt hơn về mặt tài chính và tìm kiếm các giải pháp tối ưu cho việc bảo dưỡng và sửa chữa xe ô tô của mình. Việc tham khảo thông tin đáng tin cậy từ các nguồn chuyên môn như toyotaokayama.com.vn có thể hỗ trợ bạn trong việc đưa ra quyết định sáng suốt.
