Hiện tượng thủy kích xe ô tô luôn là nỗi lo ngại lớn đối với giới lái xe, đặc biệt trong những mùa mưa bão hoặc khi di chuyển qua các khu vực ngập lụt. Đây không chỉ là vấn đề gây hư hỏng nặng nề cho động cơ mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến toàn bộ cấu trúc, hệ thống điện và giá trị của chiếc xe. Bài viết này từ toyotaokayama.com.vn sẽ giúp bạn hiểu rõ thủy kích xe ô tô là gì, các dấu hiệu nhận biết và cách xử lý hiệu quả để bảo vệ tài sản của mình.
Thủy kích xe ô tô là gì? Hiểu rõ nguyên nhân
Thủy kích xe ô tô là tình trạng động cơ bị chết máy đột ngột do nước xâm nhập vào buồng đốt. Quá trình này thường xảy ra khi xe cố gắng di chuyển qua các vùng ngập nước có mực nước cao hơn quy định hoặc khi xe bị chết máy trong vùng ngập. Nước, một chất lỏng không thể nén được như không khí hay hỗn hợp nhiên liệu-không khí, đi vào buồng đốt thông qua đường ống nạp khí (cổ hút gió).
Khi nước chiếm chỗ trong buồng đốt, piston không thể hoàn thành hành trình đi lên để nén. Lực cản khổng lồ do nước tạo ra sẽ tác động ngược lên hệ thống truyền động của động cơ. Nếu người lái cố gắng khởi động lại xe trong tình trạng này, lực quay mạnh từ máy khởi động sẽ ép piston di chuyển bất chấp lực cản của nước. Điều này dẫn đến biến dạng, uốn cong hoặc thậm chí gãy các thanh truyền (tay biên), gây hư hỏng nghiêm trọng hệ thống thân máy và các chi tiết liên quan bên trong động cơ.
Xe ô tô di chuyển qua vùng nước ngập sâu, hình ảnh minh họa hiện tượng thủy kích
3 hiện tượng xe ô tô bị chết máy khi ngập nước và cách xử lý
Khi xe ô tô bị chết máy khi ngập nước, hành động quan trọng nhất là TUYỆT ĐỐI không được khởi động lại động cơ. Việc làm này chỉ khiến nước bị hút vào buồng đốt nhiều hơn, gia tăng nguy cơ thủy kích và làm trầm trọng thêm hư hỏng. Đồng thời, nước có thể gây chạm chập hệ thống điện, làm hỏng các cảm biến và bộ điều khiển đắt tiền. Dưới đây là các vấn đề thường gặp khi xe bị ngập nước và hướng xử lý cơ bản:
Hệ thống điện gặp vấn đề
Nước và độ ẩm là kẻ thù của hệ thống điện trên xe ô tô. Khi xe di chuyển hoặc bị chết máy trong vùng nước ngập sâu, các giắc nối, dây dẫn, cảm biến và bộ điều khiển điện tử (ECU) phân bố khắp xe có thể bị ngấm nước. Điều này dẫn đến hiện tượng oxy hóa, rỉ sét tại các điểm tiếp xúc hoặc gây ngắn mạch, làm hư hỏng các bộ phận điện tử quan trọng và làm giảm hiệu quả hoạt động của xe.
Cách khắc phục: Cần nhanh chóng đưa xe ra khỏi vùng nước và thực hiện kiểm tra toàn bộ hệ thống điện. Các rắc nối cần được tháo ra, làm sạch và xịt khô bằng dung dịch chống ẩm chuyên dụng để đảm bảo kết nối và ngăn ngừa ăn mòn. Hệ thống dây dẫn và các bộ điều khiển cần được kiểm tra kỹ lưỡng. Các cảm biến bị hư hỏng do ngắn mạch hoặc ngấm nước cần được thay thế kịp thời.
Nội và ngoại thất hư hỏng
Mức độ ngập nước ảnh hưởng trực tiếp đến các bộ phận nội và ngoại thất của xe. Nước không chỉ gây bẩn mà còn tiềm ẩn nguy cơ ẩm mốc, mục nát và ăn mòn về lâu dài.
- Nếu nước ngập tới táp-lô (bảng điều khiển), các hệ thống điện tử phức tạp như điều hòa, hệ thống giải trí (nghe – nhìn), hệ thống túi khí, mô tơ điều khiển kính cửa, và bộ chấp hành trợ lực lái có nguy cơ hư hỏng cao do bị ngấm nước và ngắn mạch.
- Khi nước ngập tới đệm ghế, bên cạnh các bộ phận kể trên, bản thân đệm ghế, bộ căng đai an toàn khẩn cấp và các giắc nối điện bên dưới ghế cũng dễ bị hư hại.
- Ngay cả khi nước chỉ ngập từ sàn xe trở xuống, các chi tiết như thảm trải sàn, lớp cách âm dưới sàn, loa, và bộ điều khiển túi khí trung tâm (thường đặt dưới ghế) cũng có thể bị ảnh hưởng nặng.
Cách khắc phục: Việc cần làm ngay sau khi xe thoát khỏi vùng ngập là mở hết cửa xe để thông thoáng và giúp nước thoát bớt. Kéo thảm sàn ra ngoài, dùng khăn khô thấm hút nước trên sàn và nội thất. Sử dụng quạt hoặc máy sấy công nghiệp (nếu có) để làm khô sơ bộ. Tuy nhiên, việc vệ sinh và phục hồi nội thất sau ngập nước đòi hỏi kỹ thuật và trang thiết bị chuyên dụng để đảm bảo làm sạch hoàn toàn, khử mùi ẩm mốc, và kiểm tra, phục hồi các chi tiết bị hư hại, giữ gìn thẩm mỹ và giá trị của xe.
Vệ sinh nội thất xe ô tô sau khi bị ngập nước để tránh ẩm mốc
Động cơ xe ô tô bị hư hỏng nặng
Đây là hậu quả nghiêm trọng nhất của thủy kích. Như đã giải thích ở trên, khi nước lọt vào buồng đốt và piston cố gắng nén, lực nén không được giải phóng sẽ dồn hết lên thanh truyền. Thanh truyền, vốn được thiết kế để chịu lực kéo và nén theo phương thẳng đứng trong điều kiện hoạt động bình thường, sẽ bị uốn cong hoặc gãy khi chịu áp lực ngang đột ngột từ nước. Mảnh vỡ của thanh truyền có thể đâm xuyên qua thành động cơ, gây hư hỏng không thể phục hồi và đòi hỏi phải đại tu hoặc thay thế toàn bộ động cơ, cực kỳ tốn kém.
Cách khắc phục: Nếu xe ô tô bị chết máy giữa vùng ngập nước, tài xế phải bình tĩnh TẮT KHOÁ ĐIỆN ngay lập tức. Không được phép thử khởi động lại dưới bất kỳ hình thức nào. Cần tìm cách di chuyển xe đến vị trí khô ráo và cao hơn (bằng sức người hoặc nhờ xe khác kéo) và liên hệ ngay với đội cứu hộ chuyên nghiệp. Đưa xe đến các đại lý chính hãng hoặc gara uy tín để được kiểm tra và sửa chữa bởi kỹ thuật viên có chuyên môn cao.
7 lưu ý quan trọng giúp tránh thủy kích xe ô tô khi ngập nước
Phòng bệnh hơn chữa bệnh, nắm vững các kỹ năng lái xe an toàn qua vùng ngập nước là cách tốt nhất để tránh hiện tượng thủy kích xe ô tô. Dưới đây là 7 lưu ý cực kỳ quan trọng mà mọi tài xế cần ghi nhớ:
- Phán đoán độ sâu và chướng ngại vật: Trước khi quyết định đi qua vùng nước ngập, hãy xuống xe (nếu an toàn) để ước lượng độ sâu. Quan sát các xe khác đi trước hoặc vỉa hè, cột mốc để xác định mực nước. Đồng thời, kiểm tra xem có chướng ngại vật, hố ga hay vật thể lạ ẩn dưới nước hay không. Tuyệt đối không cố gắng đi qua nếu mực nước ngập trên 25cm hoặc cao hơn tâm bánh xe, bởi đây là ngưỡng dễ khiến nước tràn vào đường nạp khí của động cơ.
- Tắt điều hòa (nút AC) và chuyển về số thấp: Khi chuẩn bị đi vào vùng ngập, hãy tắt hệ thống điều hòa. Quạt gió điều hòa có thể hút nước vào khoang động cơ. Chuyển xe về số thấp (số 1 hoặc số L đối với xe số tự động, số 1 hoặc số 2 đối với xe số sàn) và giữ vòng tua máy ở mức vừa phải, ổn định. Số thấp giúp động cơ có lực kéo lớn, dễ kiểm soát tốc độ và duy trì tốc độ quay của bánh xe, tạo ra lực đẩy nước và giữ cho ống xả luôn có áp lực khí để đẩy nước ra ngoài.
- Di chuyển chậm và giữ đều ga: Khi đã vào vùng ngập, di chuyển thật chậm và giữ chân ga đều, không thay đổi đột ngột. Tốc độ chậm giúp tạo ra sóng nước nhỏ nhất, hạn chế nước tràn lên nắp ca-pô và vào cổ hút gió. Giữ ga đều giúp động cơ hoạt động ổn định, duy trì áp lực khí xả liên tục đẩy nước ra khỏi ống xả.
- Hạn chế đạp thốc ga: Việc tăng ga đột ngột khi đang đi trong nước ngập sẽ khiến động cơ hút không khí mạnh hơn, kéo theo nhiều nước hơn vào đường nạp. Vòng tua máy tăng cao cũng làm gia tăng nguy cơ thủy kích do áp lực nén trong buồng đốt thay đổi đột ngột khi có nước.
- Rà phanh sau khi ra khỏi vùng ngập: Sau khi đã đi qua vùng nước ngập an toàn, hãy rà nhẹ chân phanh trong một đoạn đường ngắn. Nước có thể làm giảm hiệu quả phanh. Việc rà phanh giúp làm nóng đĩa phanh và má phanh, làm bay hơi nước và phục hồi hiệu suất phanh về trạng thái bình thường. Dừng lại ở khu vực khô ráo để kiểm tra nhanh tình trạng khoang máy.
- Không cố khởi động lại khi xe chết máy: Đây là quy tắc vàng. Nếu xe ô tô bị chết máy giữa vùng ngập nước, dấu hiệu rõ ràng của khả năng thủy kích, hãy tắt ngay khóa điện. Mọi nỗ lực khởi động lại đều có thể gây hư hỏng động cơ không thể khắc phục. Cần tìm cách đưa xe đến nơi an toàn (đẩy xe hoặc nhờ xe cứu hộ) và gọi dịch vụ cứu hộ chuyên nghiệp.
- Ưu tiên xe cứu hộ khi di chuyển xe chết máy: Đối với các dòng xe số tự động, xe trang bị hệ thống dẫn động 4 bánh toàn thời gian (AWD) hoặc các hệ thống hỗ trợ điện tử phức tạp, việc kéo lê xe khi động cơ chết máy có thể gây hư hỏng hộp số và hệ thống dẫn động. Phương án an toàn và được khuyến nghị nhất là sử dụng xe cứu hộ chuyên dụng để nâng toàn bộ xe lên và di chuyển.
- Mua bảo hiểm vật chất xe: Để giảm thiểu thiệt hại tài chính do các sự cố bất ngờ như thủy kích, việc mua bảo hiểm vật chất xe ô tô là rất cần thiết. Hầu hết các gói bảo hiểm vật chất toàn diện đều bao gồm phạm vi bảo hiểm cho thiệt hại do xe bị ngập nước hoặc thủy kích, tùy thuộc vào điều khoản cụ thể của từng công ty bảo hiểm. Mức phí thường dao động từ 0,3 – 0,5% giá trị xe mỗi năm.
Đẩy xe ô tô bị chết máy ra khỏi vùng ngập nước an toàn
Hiểu rõ về thủy kích xe ô tô và áp dụng các biện pháp phòng tránh, xử lý đúng đắn sẽ giúp bạn bảo vệ chiếc xe của mình khỏi những hư hỏng nặng nề không đáng có. Nếu không may xe bị chết máy do thủy kích, hãy luôn nhớ nguyên tắc “không khởi động lại” và nhanh chóng liên hệ cứu hộ để đưa xe đến các trung tâm dịch vụ chính hãng hoặc gara uy tín để được kiểm tra và sửa chữa bởi đội ngũ kỹ thuật viên chuyên nghiệp. Việc xử lý kịp thời và chính xác là chìa khóa để giảm thiểu thiệt hại và khôi phục lại tình trạng hoạt động tốt nhất cho chiếc xe của bạn. Bạn có thể tìm hiểu thêm các kiến thức hữu ích khác về xe hơi tại toyotaokayama.com.vn.