Khi thực hiện các dự án đầu tư xây dựng sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước hoặc vốn có nguồn gốc từ ngân sách, việc quản lý, sử dụng và xử lý xe ô tô dự án sau khi hoàn thành luôn là vấn đề phức tạp. Đây là loại tài sản được mua sắm nhằm phục vụ công tác quản lý và điều hành trong quá trình thực hiện dự án. Tuy nhiên, khi dự án kết thúc, việc xử lý tài sản này cần tuân thủ chặt chẽ các quy định pháp luật về quản lý tài sản công để đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả. Bài viết này sẽ đi sâu làm rõ vấn đề này dựa trên các quy định hiện hành.
Cơ sở pháp lý cho việc xử lý xe ô tô dự án
Việc quản lý, sử dụng và xử lý xe ô tô dự án sử dụng vốn nhà nước được điều chỉnh bởi hệ thống các văn bản pháp luật về quản lý tài sản công. Trước đây, các quy định được thể hiện tại Luật Quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước năm 2008 cùng các văn bản hướng dẫn chi tiết như Thông tư số 198/2013/TT-BTC và Quyết định số 32/2015/QĐ-TTg.
Các văn bản này đã thiết lập khuôn khổ pháp lý ban đầu cho việc xử lý tài sản phục vụ các dự án. Tuy nhiên, với sự ra đời của Luật Quản lý, sử dụng tài sản công số 15/2017/QH14 có hiệu lực từ ngày 1/1/2018, các quy định về vấn đề này đã có sự cập nhật và thay đổi. Luật năm 2017 cùng các văn bản hướng dẫn thi hành là cơ sở pháp lý hiện hành điều chỉnh toàn diện việc quản lý và xử lý tài sản công, bao gồm cả tài sản phục vụ hoạt động của dự án và tài sản là kết quả của dự án.
Quy trình bàn giao và xử lý xe ô tô sau khi dự án kết thúc
Theo quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công, đặc biệt là các quy định kế thừa và phát triển từ Thông tư số 198/2013/TT-BTC (nay được cập nhật trong các văn bản hướng dẫn Luật 2017), trường hợp xe ô tô dự án được trang bị để phục vụ trực tiếp cho công tác quản lý của Ban quản lý dự án trong suốt thời gian thực hiện dự án, sẽ có quy định xử lý cụ thể khi dự án hoàn thành.
Điểm d, Khoản 2, Điều 7 Quyết định số 32/2015/QĐ-TTg (tham chiếu từ Thông tư 198/2013/TT-BTC) đã nêu rõ: Khi dự án kết thúc, chiếc xe ô tô này không được Ban quản lý dự án giữ lại để tiếp tục sử dụng hoặc tự ý xử lý. Thay vào đó, chiếc xe phải được bàn giao cho cơ quan tài chính có thẩm quyền. Đối với các dự án do địa phương quản lý, cơ quan nhận bàn giao thường là Sở Tài chính. Cơ quan tài chính sau khi tiếp nhận sẽ thực hiện việc xử lý tài sản này theo đúng quy định của pháp luật hiện hành về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước.
Quy định này nhằm đảm bảo mọi tài sản công được mua sắm bằng nguồn vốn nhà nước, dù sử dụng cho mục đích gì trong quá trình dự án, đều phải được quản lý tập trung và xử lý theo đúng quy trình, tránh thất thoát hoặc sử dụng sai mục đích sau khi nhiệm vụ ban đầu kết thúc.
Bên cạnh đó, pháp luật cũng có quy định riêng đối với trường hợp tài sản là kết quả trực tiếp của quá trình thực hiện dự án (ví dụ: công trình hạ tầng, nhà xưởng…). Việc quản lý và xử lý các loại tài sản này được thực hiện theo Điều 21, 22 và 23 Thông tư số 198/2013/TT-BTC (nay là các quy định tương ứng trong Luật 2017 và văn bản hướng dẫn), dựa trên mục đích sử dụng và đối tượng thụ hưởng đã được xác định cụ thể trong quyết định phê duyệt dự án ban đầu. Sự phân biệt rõ ràng giữa tài sản phục vụ quản lý dự án và tài sản là kết quả dự án là rất quan trọng để áp dụng đúng quy định pháp luật.
Về việc quyết toán chi phí mua xe ô tô trong dự án
Vấn đề thứ hai đặt ra là việc Ban quản lý dự án phân bổ chi phí mua xe ô tô vào giá trị quyết toán công trình có đúng hay không. Việc quyết toán dự án hoàn thành thuộc nguồn vốn ngân sách nhà nước được thực hiện theo quy định của Thông tư số 09/2016/TT-BTC ngày 16/1/2016 của Bộ Tài chính.
Theo Điều 3 của Thông tư 09/2016/TT-BTC, chi phí đầu tư được quyết toán phải là toàn bộ chi phí hợp pháp đã thực hiện trong quá trình đầu tư xây dựng nhằm mục đích đưa dự án vào khai thác, sử dụng. Điều kiện quan trọng là các chi phí này phải nằm trong giới hạn tổng mức đầu tư đã được phê duyệt ban đầu hoặc được điều chỉnh theo quy định của pháp luật. Chi phí mua sắm tài sản cố định như xe ô tô dự án để phục vụ công tác quản lý thường được hạch toán vào chi phí quản lý dự án hoặc chi phí khác thuộc tổng mức đầu tư.
Do đó, việc phân bổ chi phí mua xe ô tô vào giá trị quyết toán công trình (thường là một hạng mục chi phí trong quyết toán tổng thể dự án) cần căn cứ vào phê duyệt tổng mức đầu tư của dự án. Nếu chi phí này là hợp pháp, thực tế đã phát sinh và nằm trong tổng mức đầu tư được duyệt, thì việc hạch toán chi phí vào quyết toán là phù hợp với Thông tư 09/2016/TT-BTC. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc hạch toán chi phí này hoàn toàn độc lập với quy trình xử lý xe ô tô dự án như một tài sản công sau khi dự án kết thúc. Chi phí đã được ghi nhận vào quyết toán dự án, nhưng bản thân chiếc xe vẫn phải được bàn giao cho cơ quan tài chính để xử lý theo luật quản lý tài sản công, không thể giữ lại hoặc tự xử lý chỉ vì chi phí đã được quyết toán.
Việc nắm rõ các quy định về xử lý xe ô tô dự án và quyết toán chi phí đầu tư là cần thiết cho các Ban quản lý dự án và chủ đầu tư khi sử dụng nguồn vốn nhà nước. Các thông tin chi tiết về xe ô tô và quy trình mua sắm tại các đại lý uy tín như toyotaokayama.com.vn có thể hữu ích trong giai đoạn lập dự toán và lựa chọn phương tiện phù hợp. Tuy nhiên, việc quản lý và xử lý sau dự án luôn phải tuân thủ các quy định chặt chẽ của nhà nước.
Tóm lại, để đảm bảo tính pháp lý, việc xử lý xe ô tô dự án sử dụng vốn nhà nước sau khi dự án hoàn thành phải tuân thủ các quy định về quản lý tài sản công hiện hành, đặc biệt là Luật Quản lý, sử dụng tài sản công năm 2017, bằng cách bàn giao xe cho cơ quan tài chính có thẩm quyền để xử lý theo luật định. Đồng thời, việc quyết toán chi phí mua xe trong dự án hoàn thành phải tuân thủ Thông tư số 09/2016/TT-BTC, đảm bảo chi phí hợp pháp và nằm trong tổng mức đầu tư được duyệt. Hai quy trình này là độc lập nhưng đều cần được thực hiện đúng theo quy định pháp luật.
