Khi tìm hiểu hoặc chọn mua xe ô tô, một trong những yếu tố quan trọng bạn cần cân nhắc là hệ thống truyền động, cụ thể là các loại hộp số xe ô tô. Hộp số đóng vai trò then chốt trong việc điều chỉnh tỷ số truyền động từ động cơ đến bánh xe, quyết định trực tiếp đến khả năng tăng tốc, tiết kiệm nhiên liệu và trải nghiệm lái. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan về các loại hộp số phổ biến trên thị trường hiện nay.
Hộp Số Sàn (Manual Transmission – MT)
Hộp số sàn là loại hộp số truyền thống, đòi hỏi người lái phải thao tác chân côn và cần số để tự chọn cấp số phù hợp với tốc độ và điều kiện vận hành. Cấu tạo của hộp số sàn bao gồm các bánh răng ăn khớp với nhau theo từng cặp để tạo ra các tỷ số truyền khác nhau.
Ưu điểm chính của hộp số sàn là chi phí sản xuất thường thấp hơn, mang lại cảm giác lái thể thao, kết nối trực tiếp với xe và cho phép người lái kiểm soát hoàn toàn lực kéo. Tuy nhiên, nhược điểm là yêu cầu kỹ năng lái xe cao hơn, dễ gây mỏi khi di chuyển trong đô thị đông đúc và có nguy cơ chết máy nếu thao tác không chuẩn xác.
Hộp Số Tự Động (Automatic Transmission – AT)
Hộp số tự động ra đời nhằm mang lại sự tiện lợi cho người lái, đặc biệt là khi di chuyển trong điều kiện giao thông đô thị. Loại hộp số này sử dụng bộ biến mô thủy lực (torque converter) và hệ thống bánh răng hành tinh phức tạp để tự động thay đổi tỷ số truyền mà không cần sự can thiệp của người lái.
Ưu điểm nổi bật của hộp số tự động là mang lại trải nghiệm lái nhàn nhã, không cần đạp côn hay thao tác cần số, giúp người lái tập trung hơn vào việc điều khiển xe. Nhược điểm là thường có hiệu suất truyền động kém hơn hộp số sàn một chút, có thể gây cảm giác trễ khi chuyển số ở các thế hệ cũ và chi phí sửa chữa, bảo dưỡng thường cao hơn.
Mô tả việc thay dầu hộp số xe ô tô, liên quan đến bảo dưỡng các loại hộp số
Hộp Số Vô Cấp (Continuously Variable Transmission – CVT)
Hộp số vô cấp, hay còn gọi là hộp số CVT, hoạt động dựa trên nguyên lý của hai ròng rọc hình nón (hoặc đĩa) được nối với nhau bằng dây đai kim loại hoặc cao su. Thay vì có các cấp số cố định, CVT cho phép thay đổi tỷ số truyền một cách liên tục trong một dải rộng, tạo ra trải nghiệm lái mượt mà, không có cảm giác giật cục khi chuyển số.
Ưu điểm lớn nhất của hộp số CVT là khả năng tối ưu hóa tỷ số truyền ở mọi dải tốc độ, giúp động cơ luôn hoạt động ở vòng tua hiệu quả nhất, từ đó cải thiện khả năng tiết kiệm nhiên liệu đáng kể. Xe sử dụng hộp số CVT cũng thường có cảm giác tăng tốc liền mạch. Tuy nhiên, một số người lái có thể cảm thấy thiếu “hồn” thể thao do không có cảm giác chuyển số rõ rệt và đôi khi xuất hiện hiện tượng “cao su giãn” (rubber banding) khi đạp ga sâu.
Chai dầu hộp số Castrol cho xe ô tô, cần thiết cho các loại hộp số
Hộp Số Ly Hợp Kép (Dual-Clutch Transmission – DCT)
Hộp số ly hợp kép là sự kết hợp những ưu điểm của cả hộp số sàn và tự động. Nó sử dụng hai bộ ly hợp riêng biệt cho các cấp số chẵn và lẻ. Trong khi một bộ ly hợp đang kết nối để truyền động ở một cấp số, bộ ly hợp còn lại đã chuẩn bị sẵn sàng cấp số tiếp theo, cho phép việc chuyển số diễn ra cực kỳ nhanh chóng và mượt mà.
Hộp số DCT mang lại hiệu suất truyền động cao, khả năng tăng tốc ấn tượng nhờ thời gian chuyển số gần như bằng không và cảm giác lái thể thao tương tự hộp số sàn. Nó thường được trang bị trên các dòng xe hiệu năng cao hoặc xe sang. Tuy nhiên, chi phí sản xuất và bảo dưỡng thường cao hơn, và đôi khi có thể gây ra cảm giác giật nhẹ ở tốc độ thấp hoặc khi di chuyển trong đô thị tắc nghẽn.
Dầu hộp số Mobil giúp nâng cao hiệu suất các loại hộp số xe ô tô
Hộp Số Tự Động Ly Hợp Đơn (Automated Manual Transmission – AMT)
Hộp số tự động ly hợp đơn (hay còn gọi là hộp số AMT) về cơ bản là một hộp số sàn nhưng được trang bị thêm hệ thống cơ điện tử để tự động thao tác chân côn và cần số thay cho người lái. Thay vì có bộ biến mô hay ly hợp kép phức tạp, AMT chỉ sử dụng một bộ ly hợp đơn giống như xe số sàn.
Ưu điểm của hộp số AMT là chi phí sản xuất thấp, đơn giản trong cấu tạo và có hiệu suất truyền động tốt gần bằng hộp số sàn, giúp tiết kiệm nhiên liệu. Tuy nhiên, nhược điểm lớn nhất là cảm giác chuyển số thường không mượt mà, có độ giật rõ rệt giữa các cấp số, đặc biệt ở tốc độ thấp, có thể gây khó chịu cho người lái chưa quen. Loại hộp số này thường xuất hiện trên các mẫu xe cỡ nhỏ hoặc xe giá rẻ.
Dầu hộp số Motul chính hãng Pháp, bảo dưỡng các loại hộp số xe ô tô
Việc lựa chọn loại hộp số phù hợp phụ thuộc vào nhu cầu sử dụng, ngân sách và sở thích lái xe cá nhân. Các loại hộp số xe ô tô khác nhau mang lại những trải nghiệm khác nhau, từ sự kết nối chân thực của số sàn đến sự tiện lợi của số tự động, sự mượt mà của CVT hay sự nhanh nhẹn của DCT. Dù là loại nào, việc bảo dưỡng định kỳ, bao gồm thay dầu hộp số đúng chủng loại và theo khuyến cáo của nhà sản xuất, là vô cùng quan trọng để đảm bảo hộp số hoạt động bền bỉ và hiệu quả. Bạn có thể tìm hiểu thêm về các dòng xe và công nghệ hộp số hiện đại tại toyotaokayama.com.vn.
Dầu hộp số Shell, sản phẩm nổi tiếng thế giới cho các loại hộp số xe ô tô
